TAJEMNICA ZŁOŻONOŚCI
Nie służy przy tym do oglądania w powiększeniu czy w przybliżeniu, ale do obserwowania tego, co jest zarazem zbyt duże, zbyt wolne i zbyt skomplikowane dla naszych oczu (jak społeczeństwo, ten gigantycz- ny organizm, który jest dla nas całkowicie niewidoczny). Dawniej próbowano przeniknąć tajemnic; złożoności poszukując jednostek najprostszych., które pozwalały ją wytłumaczyć: molekuły, atomu, cząstek elementarnych. Ale dziś, w stosunku do społeczeństwa, my jesteśmy tymi cząstkami. Tym razem powinniśmy spojrzeć na systemy, które nas otaczają, aby lepiej je zrozumieć, zanim nas zniszczą. Role zostały odwrócone: teraz już nie biolog obserwuje pod mikroskopem żywą komórkę, sama ta komórka ogląda za pomocą makroskopu organizm, w którym się mieści.